Toshxo'ja Xo'jaуev (1922 - 1975) Taniqli teatr rejissyori va aktyori 1922 yil 1 sentyabrda Toshkentda tug'ilganyu U 1951 yilda A. Ostrovskiy nomidagi Toshkent teatr va rassomlik san'ati institutini tugatgan. Toshxo'ja Xo'jayev 1950 – 1960 yillarda Hamza nomidagi O'zbek Davlat akademik drama teatrida rejissyor, 1957 – 1970 yillarda “O'zbekfilm”da aktyorlar studiyasiga rahbar vazifasida ishlaydi. Bir qancha filmlar rollar ijro etadi. Toshxo'ja Xo'jayev ilk bor Molerning “Skapenning nayranglari” asarini sahnalashtiradi. So'ngra A. Qahhorning “Shohi so'zana” (A. Ginzburg bilan hamkorlikda), B.Rahmonovning “Yurak sirlari”, A.Shteynning “Shaxsiy ish”, Oybekning “Oltin devor”, Uyg'unning “Hurriyat” kabi o'ttizga yaqin spektakllarga rejissyorlik qiladi. Bu spektakllarda zamonaviy rejissuraga xos o'ta aniqlik, har bir detal va xatti-harakatni realistik simvol darajasiga ko'tarish uslubini ko'ramiz.Toshxo'ja Xo'jayev o'zi sahnaga qo'ygan bir necha spektakllarda qator obrazlar ham yaratgan edi. Toshxo'ja Xo'jayev rejissyorlik va aktyorlikni pedagogik faoliyat bilan mohirona bog'lab olib borgan iqtidorli ustozdir. U ko'p yillar Toshkent teatr va rassomlik san'ati institutida pedagoglik qilib, iste'dodli teatr va kino aktyorlarini tarbiyalab voyaga etkazdi.Taniqli rejissyor, aktyor va pedagog Toshxo'ja Xo'jayev faoliyati munosib taqdirlanadi. 1959 yilda unga “O'zbekiston xalq artisti” faxriy unvoni berildi. 1970 yilda Respublika Davlat mukofotiga sazovar bo'ldi. Toshxo'ja Xo'jayev 1975 yilda Toshkentda vafot etdi. Toshxo'ja Xo'jayev Hamza va boshqa teatrlar sahnasida “Yurak sirlari”, “Qutlug' qon”, “Oltin devor”, “Yo'lchi yulduz”, “Sarviqomat dilbarim” kabi qator spektakllarni mohirona sahnalashtirgan prfessional teatr rejissyori sifatida o'zbek teatri tarixida munosib o'rin tutadi.