Angliyada jahonda ilk marta dengizda qutqaruv qayig'i sinab ko'rilgan kun
1790-01-30

Dengizda suzish paydo bo‘lgan davrlardan buyon kema halokatiga
uchraganlarni qutqarish muammosi mavjud.
Biroq qutqarish uchun mo‘ljallangan maxsus suzish vositalari ham hamon eskirgani
yo‘q. 1790 yilning 30 yanvarida shimoliy Angliyaning Tayn daryosida birinchi maxsus
qutqaruv qayig‘i sinab ko‘rildi. Bu Qayiq
“Original” ya’ni, o‘ziga xos(Original) deb nomlangandi. Qayiqning uzunligi 30 futni
(fut -30,48 sm ga teng uzunlik o‘lchovi)tashkil qildi. Qayiqning tezligini
oshirish maqsadida o‘nta eshkak o‘rnatilgan edi. Dengizchilikning boy tarixiga qaramasdan “Original” bu sohada qutqaruv ishlariga mo‘ljallangan birinchi
qayiq bo‘ldi. Qutqaruv qayig‘ining paydo bo‘lishiga 1789 yilda daryoda yuz bergan
qayg‘uli
to‘fon voqealari sabab bo‘ldi. O‘shanda dengizdagi kema daryoning quyilish
joyi yaqinida to‘fon tufayli sayozlikka chiqib
qoldi.
Garchi 8 kishidan iborat kema jamoasi shunday
ko‘z o‘ngida bo‘lsa ham,
ularni qutqarishga hech
kim jur’at qila olmadi. Chunki ularni qutqarish
o‘z joniga qasd qilish bilan barobar edi. Shundan keyingina qutqaruv
qayig‘i tashkil etishga kirishildi va bu ish Tayn daryosi quyilish yaqinidagi sohildagi
stansiyaga biriktirildi. Qirq yil ichida bu qayiq sharofati bilan yuzlab odamlarning
hayoti saqlab qolindi. 1839 yilga borib Britaniyaning 30 ta sohil stansiyalari qutqaruv
qayiqlari bilan ta’minlandi.Bugungi kunda inson xavfsizligi yo‘lida dengizga chiqqan
posbonlar qator maxsus moslamalar va qurilmalardan unumli foydalanmoqdalar. Shuningdek,
har bir kemada zamonaviy talab asosida qutqaruv qayiqlari va kulfat haqida xabar
beruvchi avariyaviy radiouzatkich bo‘lishi shart.
Inson bir kun nafas olishiga qancha suv kerak? 1-Oktabr ustoz va murabbiylar kuniga ishlangan bayram tadbirining ssenariysi. Ilk o`rta asrlarda dehqon (feodal) munosabatlari va davlatchilik Yulduzlar kunduzi qaerga g’oyib bo’ladi? Nega yomg’ir ayrim kunlar yog’adi…? Ilk fotografiyani kim tayyorlagan?