Artek -bolalarning iqlimiy shifoxonasi 1925 yil 15 iyunda tashkil topgan. U Qrimning Qora dengiz bo’yida Gurzuf  yaqinida joylashgan. 1991 yilgacha butunittifoq  pionerlar lageri, 1991 yil maydan xalqaro bolalar markazi bo’ldi. Artekning me'moriy majmuasi alohida iqlimiy shifoxonalardan iborat. (“Marskoy”, 1860-61, “Pribrejniy”, 1960-64, ”Gorniy”,) 1972, me'mor  A.T.Polyanskiy va boshqalar.