30 iyun Bibliograf, kutubxonachi, tarxchi, sharqshunos Betger Yevgeniy Karlovich tavallud topgan kun
1887-06-30
Uning otasi Karl Bogdanovich Betger Rossiyada 1847
yil 28-avgustda tug‘ilgan, Mitava gimnaziyasida tarbiyalangan, farmatsevt
unvoni bilan Imperial Tibbiy-Jarrohlik Akademiyasini tugatgan. 1870 yilda
Rossiya fuqaroligini qabul qilib, u Toshkentda 54 yil davomida turli xil
farmatsevtika lavozimlarida ishlagan, farmatsevtikaga oid kitoblarini Turkiston
kutubxonasida saqlagan.
Ona - Anna Vasilevna Betger - (1930 yilda vafot
etgan) - uch o‘g‘ilni juda yaxshi tarbiyalagan, romantik ruhga ega bo‘lgan o‘qimishli
ayol.
Ye.K.
Betger mukammal maʼlumot oldi: Germaniyadagi Heidelberg universiteti tarix
fakulteti (1906-1909), Kiev universiteti tarixi va filologiya fakulteti
(1909-1914), O‘rta Osiyo davlat universitetining sharq fakulteti (1920-1924) ).
1914 yil kuzidan 1918 yil oxirigacha dastlab Mushketov nomli erkaklar
gimnaziyasida, keyinroq maktabda rus tili va adabiyotidan dars berdi.. 1915
yilda u Rossiya geografik jamiyatining (TORGO) Turkiston bo‘limiga aʼzo bo‘lib,
unda kutubxonachi vazifasini bajaradi. Viloyat yosh olimlari va
kutubxonachilarining zamonaviy avlodi uchun Yevgeniy Karlovich Betger nomi
afsonaga o‘xshaydi. U Xalq taʼlimi komissarligida kutubxona bo‘limini
boshqargan, 1919 yildan beri Toshkentda kutubxona ishchilarini tayyorlovchi
birinchi kurslarni tashkil etgan va ommaviy, bolalar, ijtimoiy va milliy
kutubxonalarni yaratishga rahbarlik qilgan. Yevgeniy Karlovich fondlar
adabiyotining o‘nlik tasniflash sxemasini tuzdi va uning keng tatbiq
qilinishiga hissa qo‘shdi, Toshkentdagi O‘rta Osiyo ilmiy va akademik
kutubxonalari assotsiatsiyasini, Markaziy bibliografik komissiyani boshqardi,
kutubxona kollektsiyasini yaratdi, Toshkentda Kitob palatasining tashkil etish
bilan bog‘liq hujjatlar to‘plamini ishlab chiqdi. 1922 yilda Ye.K. Bettger TPB
boshlig‘i bo‘ldi, uni qayta tashkil etish rejasini puxta ishlab chiqdi va
Yevropa mamlakatlari va Amerika kutubxonalari bilan keng ishbilarmonlik
aloqalarini o‘rnatdi. Kutubxona xodimlari Xalqaro kutubxonalar
assotsiatsiyasiga aʼzo bo‘lib, uning doirasida Markaziy Osiyo tillari va
xalqlari klassifikatorini ishlab chiqish rejalashtirildi va shu yo‘nalishda
ishlar boshlandi.
Iltimos, kuting…
