
London Jek (taxallusi;
asl ism-sharifi Jon Griffit) (1876.12.1, San-Fransisko- 1916.22.11, Glen Ellen,
San-Fransisko yaqinida)- amerika yozuvchisi. Yoshligida juda ko’p kasblar bilan
shug’ullangan.1893yilda ilk bor u Yaponiya sohillariga dengiz safariga oddiy
matros bo’lib bоrgan.
1894 yilda ishsizlarning Vashingtonga ko’chishida qatnashgan. U keyinroq
Kaliforniya universitetiga o’qishga kiradi va ko’p o’tmay o’qishni tashlab
ketadi. Adabiy faoliyati 1893 yildan boshlangan.Yozuvchining ko’pgina hikoya
to’plamlari, qator qissa va romanlari shimol mavzuida yozilgan (“Bo’ri bolasi”,
1900; “Izg’irin bolalari”, 1902 va boshqalar). “Qor qizi” (1902), “Hayot
uchquni” (1907), “Shimoliy Odisseya” (1910), “Insonga ishonch” (1914), “Qadim
dengizchilardek” (1917), “Chandiqli odam”(1900), “Oltin dara” (1905) va boshqa
sarguzasht asarlari muallifi. “Olis o’lkada” (1899), “Ayol mardligi” (1900),
“Gulxan yoqish” (1910), Qish haqida qissa” (1904) asarlarida tabiat bilan
uyg’unlashib ketgan mehnatsevar indeyslarning o’ziga xos hayotini tasvirlagan.
“Yovvoyi kuch” (1905)asarlari hayvonot olami haqida. “Dengiz bo’risi” (1904),
“Martin Iden” (1909), “Uch qalb” (1920) romanlari mashhur. Londonning ijodida
G.Spenser, F.Nisshe, falsafiy ta’limotlarining
ta’siri seziladi.”Martin Iden” roman-biografiyasida bish qahramonning paymonasi
to’lgan chog’da ham “yashashga ishtiyoqi”- ni aks ettirgan. Uning individualism
ta’sirida yozilgan mazkur romanida g’arbcha “barkamol inson”, ya’ni “supermen”
nazariyasi ham ilgari surilgan. London 16 yillik ijodiy faoliyati mobaynida 19roman, 18 to’plam (152 hikoya), 3
pyesa, 8 avtobiografik va publisistik xarakterdagi kitob yaratgan. “Hayotga
muhabbat” (1961), “Qish haqida” (1962), “Martin Iden” (1968) va boshqa asarlari
o’zbek tiliga tarjima qilingan.