
Делегатлар янги халқаро кунни белгилашга
қарор қилдилар ва 29 апрелни танладилар. 1997 йил шу куни Конвенция кучга
кирди. Aммо 2015 йилда Кимёвий қуролларни ишлаб чиқаришни, захиралашни ва
улардан фойдаланишни тақиқлаш ва уларни йўқ қилиш тўғрисидаги конвенцияга қатнашувчи давлатларнинг
конференцияси ўзининг 20-сессиясида Кимёвий урушнинг барча қурбонларини
хотирлаш кунини ҳар йили
30-ноябрда ёки унинг навбатдаги сессияси бошланишининг биринчи куни нишонлашга
қарор қилди. Биринчи марта кимёвий қурол Биринчи Жаҳон уруши пайтида (1914-1918)
аввал Германия, сўнгра урушда қатнашган бошқа мамлакатлар томонидан ишлатилган.
Кейинчалик Эрон-Ироқ
можароси пайтида Италия томонидан Эфиопияга, Япония Хитойга қарши, AҚШ Корея ва Вьетнамга қарши ишлатилган. 1993 йилда
Парижда дунёнинг 130 та давлатининг ваколатли вакиллари 1997 йилда кучга кирган
Кимёвий қуролларни ишлаб чиқаришни, ишлаб чиқаришни, захиралашни ва улардан
фойдаланишни тақиқлаш тўғрисидаги конвенцияни имзоладилар. Конвенциянинг Томонлари
кимёвий қурол ишлаб чиқармаслик, бошқа йўл билан олиш, тўпламаслик ёки
сақламаслик, ўтказмаслик, ишлатмаслик ва улардан фойдаланиш учун ҳарбий
тайёргарлик кўрмаслик мажбуриятини оладилар; ҳеч кимга ёрдам бермаслик,
рағбатлантирмаслик ёки ҳеч кимни Конвенцияни бузишга ундамаслик; тартибсизликни назорат қилувчи кимёвий
воситаларни уруш қуроли сифатида ишлатмаслик; Конвенция кучга киргандан кейин
10 йилдан кечиктирмай барча кимёвий қурол захиралари ва уларни ишлаб чиқариш
учун мосламаларни йўқ қилиш. 2006 йилда ушбу муддат 5 йилга узайтирилди. 2013
йил 8-19 апрел кунлари Голландиянинг Гаага шаҳрида бўлиб ўтган Кимёвий қуроллар
тўғрисидаги конвенциянинг
иштирокчи-давлатларининг Учинчи конференцияси, консенсус асосида сиёсий
декларацияни қабул қилиб, иштирок этувчи давлатларнинг кимёвий қуролни глобал тақиқлаш бўйича “сўзсиз мажбуриятини” тасдиқлади. 188 та давлат Конвенциянинг иштирокчилари ҳисобланади (2010 йил
ҳолатига кўра), улар эълон қилинган кимёвий қуролларнинг барча захираларини йўқ
қилишлари керак. Дунё бўйлаб кимёвий қурол захираларининг 98% Конвенцияга
қатнашган давлатларнинг қўлида. Шу билан бирга, бир қатор давлатлар Конвенцияга
қўшилмаган ва уларнинг халқаро ҳамжамият олдида ҳеч қандай мажбуриятлари йўқ.
Ушбу кунни нишонлашда БМТга аъзо давлатлар кимёвий қурол қурбонлари хотирасини
ҳурмат қилишади ва кимёвий қуролни тақиқлаш ташкилоти (ОПCW) кимёвий қурол
таҳдидини йўқ қилиш ва шу билан тинчлик, хавфсизлик ва кўп қирралилик
мақсадларига ўз ҳиссасини қўшиш мажбуриятини яна бир бор тасдиқлайдилар.